Theios Giorgos
Το παρόν άρθρο έχει ως σκοπό να προσφέρει κάποιες πολύ βασικές γνώσεις – πληροφορίες – συμβουλές, οι οποίες αφορούν (κυρίως) Mobile DJs.
Οι πληροφορίες αφορούν λοιπό εξοπλισμό, συνδεσμολογίες και έλεγχο ήχου και διατυπώνονται κατά τέτοιο τρόπο (απλό, χωρίς ιδιαίτερες ορολογίες και υπερβολική τεχνική ανάλυση), ώστε να μπορούν να γίνουν κατανοητές από τον καθένα ενδιαφερόμενο.
Διευκρινίζεται ότι η όποια αναφορά σε μάρκες, βασίζεται σε προσωπική γνώση και εμπειρία χρόνων και όχι σε οποιαδήποτε προωθητική ενέργεια – διαφήμιση.
USB CABLE
Η σύνδεση μεταφοράς δεδομένων, μεταξύ ενός Dj Controller και ενός Laptop πραγματοποιείται μέσω καλωδίου USB. Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, το εν λόγω καλώδιο (που συνοδεύει τον εκάστοτε Dj Controller ή που τυγχάνει να διαθέτει κάποιος) δεν είναι απολύτως ποιοτικό – αξιόπιστο, με ότι αυτό αρνητικά συνεπάγεται. Και αυτό διότι στις μέρες μας (αρχές 2017), καλώς ή κακώς, το κόστος ενός ποιοτικού – αξιόπιστου καλωδίου USB, “ξεκινάει” από τα ~70€ και μπορεί να φτάσει έως και τα 700€!!!
- Tips:
# Το καλώδιο USB, κρίνεται σκόπιμο να είναι “θωρακισμένο”, όσο το δυνατόν πιο κοντό σε μήκος (≤ 1m) και οι ακροδέκτες του να “κουμπώνουν” στις συσκευές απολύτως εφαρμοστά. Βέβαια, η ορθή εφαρμογή των ακροδεκτών εξαρτάται και από τις αντίστοιχες θύρες των συσκευών, κάτι για το οποίο δυστυχώς δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης.
# Η χρήση USB Hub, στο οποίο να συνδέεται και το καλώδιο USB επικοινωνίας Dj Controller – Laptop/Pc αντενδείκνυται, για πολλούς και διάφορους λόγους.
- Αναφορές Καλωδίων USB (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
KIMBER, NORDOST, OYAIDE
DJ CONTROLLER AUDIO OUTPUTS
Η σύνδεση μεταφοράς ηχητικού σήματος, πραγματοποιείται μέσω καλωδίων Audio. Η κάτωθι εικόνα παρουσιάζει τους 3 διαφορετικούς τύπους εξόδων ήχου (Master Outputs), ενός επαγγελματικού - “αξιόλογου” controller.
Από αριστερά προς τα δεξιά, διακρίνουμε:
A. Master Output 1 - Balanced έξοδος, μέσω βυσμάτων XLR.
B. Master Output 2 - Unbalanced έξοδος, μέσω βυσμάτων RCA.
C. Booth Output - Balanced έξοδος, μέσω βυσμάτων TRS Phone JACK (stereo).
- Tips:
# Ένας οποιοσδήποτε Dj Controller, κρίνεται σκόπιμο να διαθέτει τουλάχιστον τις προαναφερόμενες εξόδους #1 και #2 (για λόγους που θα εξηγηθούν ακολούθως), εάν όχι και τις τρεις.
BALANCED vs UNBALANCED AUDIO CABLES
Εάν απλοποιηθεί υπερβολικά το θέμα, θα αναφέραμε τα ακόλουθα:
A. BALANCED – Η εν λόγω συνδεσμολογία εφαρμόζεται κυρίως σε επαγγελματικές εφαρμογές ήχου. Για την επίτευξή της, απαιτούνται: α΄) 3κλωνο καλώδιο ήχου (hot + cold + ground) και β΄) Ακροδέκτες (βύσματα), είτε XLR, είτε Jack (TRS Phone - stereo).
B. UNBALANCED – Η εν λόγω συνδεσμολογία εφαρμόζεται κυρίως σε οικιακές εφαρμογές ήχου. Για την επίτευξή της, απαιτούνται: α΄) 2κλωνο καλώδιο ήχου (hot + ground) και β΄) Ακροδέκτες (βύσματα), είτε RCA, είτε Jack (TS Phone - mono).
Η βασική (γιατί υπάρχουν και άλλες) διαφορά των 2 περιπτώσεων, είναι ότι η Balanced καλωδίωση “απομονώνει” (τρόπος του λέγειν) τυχόν ανεπιθύμητους θορύβους, που μπορεί να “ενσωματωθούν” και κατ’ επέκταση να αλλοιώσουν τον ήχο (χαρακτηριστικός “θόρυβος”, με ότι αυτό αρνητικά συνεπάγεται) κατά την μεταφορά του ηχητικού σήματος μέσω καλωδίου.
Κλασσικό παράδειγμα, αποτελεί η περίπτωση κατά την οποία το εκάστοτε καλώδιο ήχου απαιτείται (λόγω εφαρμογής) να είναι ιδιαίτερα μακρύ σε μήκος (άνω των 5m) ή/και να “τρέχει” παράλληλα και κοντά (ή ακόμη χειρότερα, να “τρέχει” παράλληλα και να εφάπτεται) με καλώδιο ρεύματος. Σε αυτή την περίπτωση (και όχι μόνον), η Balanced καλωδίωση – συνδεσμολογία θεωρείται μονόδρομος.
- Tips:
# Η Balanced καλωδίωση θεωρείται “καλύτερη” – προτιμότερη (έναντι της Unbalanced), πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
# Η Balanced καλωδίωση μπορεί να έχει ιδιαίτερο μήκος, ενώ η Unbalanced καλωδίωση κρίνεται σκόπιμο να περιορίζεται σε μήκος που να μην ξεπερνά τα 5m.
# Ανεξαρτήτως τύπου καλωδίωσης, κρίνεται σκόπιμο (σε μια οποιαδήποτε εγκατάσταση, προσωρινή ή μόνιμη) να αποφεύγουμε τα καλώδια ήχου να βρίσκονται κοντά ή να έρχονται σε επαφή με τα όποια καλώδια ρεύματος ή με κάθε είδους ηλεκτρικούς μετασχηματιστές.
- Αναφορές Καλωδίων Audio (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
KIMBER, NORDOST, XLO
AUDIO CONNECTIONS
Εφόσον διατίθεται – στήνεται ολόκληρο το ηχητικό set από τον εκάστοτε Mobile Dj, τότε όλες ανεξαιρέτως οι καλωδιώσεις οφείλουν να είναι Balanced (XLR).
Στην περίπτωση, όμως, κατά την οποία ο Dj Controller του εκάστοτε Mobile Dj καλείτε να “συνεργαστεί” με (διαφορετικό, ανά περίπτωση και περίσταση) υφιστάμενο ή ενοικιαζόμενο εξοπλισμό, τότε διακρίνονται οι περιπτώσεις, οι οποίες παρουσιάζονται στην ακόλουθη εικόνα:
Παρατηρώντας την εικόνα, ένα βασικό συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι όταν χρησιμοποιείται 3κλωνο καλώδιο μεν, αλλά “γεφυρωμένο” δε (περιπτώσεις δεξιάς στήλης εικόνων), το αποτέλεσμα της καλωδίωσης είναι Unbalanced και όχι Balanced (με ότι αυτό αρνητικά μπορεί να συνεπάγεται).
- Tips:
# Υπάρχουν περιπτώσεις, όπου η σύνδεση μεταξύ ενός Dj Controller και ενός Mixer δημιουργεί (ή μπορεί να δημιουργήσει) πρόβλημα (θόρυβο), όταν γίνει μέσω 3κλωνου (“γεφυρωμένου” - Unbalanced) καλωδίου (XLR -> RCA). Σε αυτές τις περιπτώσεις, αξιοποιείται (γι αυτό οφείλει να διαθέτει) η Master Output 2 (RCA) ενός Dj Controller και η σύνδεση με τον εκάστοτε Mixer οφείλει να πραγματοποιηθεί μέσω 2κλωνου (Unbalanced) καλωδίου (RCA -> RCA).
# Επειδή, για ευνόητους λόγους, δεν είναι εφικτό (αν και είναι το ορθό) ο εκάστοτε Mobile Dj να διαθέτει – μεταφέρει ξεχωριστά ζεύγη καλωδίων για κάθε μία περίπτωση συνδεσμολογίας, η πλέον εργονομική (και μόνον) λύση είναι η μεταφορά 2 βασικών ζευγών:
1. Ενός Unbalanced ζεύγους καλωδίων, με ακροδέκτες RCA -> RCA και μήκος ~5m.
2. Ενός Balanced ζεύγους καλωδίων, με ακροδέκτες XLR -> XLR και μήκος ~10m (ή παραπάνω). Το συγκεκριμένο ζεύγος, με την χρήση κατάλληλων “μετατροπέων” (adaptors), μπορεί να “τροποποιηθεί” σε Unbalanced και με ότι είδους ακροδέκτες απαιτούνται, ανά περίπτωση και περίσταση.
AC POWER CONNECTIONS
Η ηλεκτρική τροφοδοσία, σε έναν οποιονδήποτε χώρο, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δύναται να μην είναι “καθαρή” (όπως συνηθίζεται να λέγεται), αλλά να περιέχει “θόρυβο”, ο οποίος οφείλεται σε πάρα πολλούς και διάφορους παράγοντες. Ο εν λόγω θόρυβος, “περνάει” στο ηχητικό σήμα (κυρίως) μέσω της γείωσης, άρα μέσω των συσκευών που διαθέτουν φις schuko.
Για την αποφυγή (όσο αυτό είναι εφικτό) αυτού του είδους των προβλημάτων, κρίνεται σκόπιμη πάντα η χρήση (για ηλεκτρική τροφοδοσία Dj Controller και laptop) ενός πολύμπριζου ασφαλείας, το οποίο να διαθέτει και “φίλτρα θορύβου” (EMI/RFI, EMC).
- Tips:
# Αρκετά Laptops διαθέτουν μετασχηματιστή με schuko φις. Κατά την ηλεκτρική σύνδεσή τους, είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθεί “θόρυβος”. Σε αυτή την περίπτωση, μία “λύση ανάγκης” (και μόνον) είναι η κάλυψη της γείωσης του schuko φις με μονωτική ταινία.
- Αναφορές Πολύμπριζων (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
APC, BRENNENSTUHL
SET-UP
Σε γενικές γραμμές, ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι διαδικασία:
1. Τοποθετούμε τόσο τον Dj Controller, όσο και το Laptop σε σημείο απολύτως σταθερό και “μακριά” από οπουδήποτε μπορεί να ακουμπήσουν ποτά, κ.τ.λ.
2. Πραγματοποιούμε τις συνδέσεις ηλεκτρικής τροφοδοσίας, χρησιμοποιώντας πάντα το πολύμπριζο ασφαλείας.
2.1. Βεβαιωνόμαστε ότι όλα τα φις έχουν “κουμπώσει” ορθά.
2.2. Εάν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μπαλαντέζα, τότε φροντίζουμε πάντα να είναι απόλυτα ξετυλιγμένη και ποτέ “κουλούρα” ή “καρούλι”.
3. Ενεργοποιούμε τον Dj Controller και παρατηρούμε εάν (με την ενεργοποίησή του) δημιουργήθηκε “θόρυβος” στον ήχο.
3.1. Εάν ναι, τότε τον απενεργοποιούμε, αντιστρέφουμε το φις του ρεύματός του και τον ενεργοποιούμε ξανά, παρατηρώντας πάλι το αποτέλεσμα. Επιλέγουμε την “καλύτερη” περίπτωση – συνθήκη.
4. Απενεργοποιούμε τον Dj Controller και πραγματοποιούμε την σύνδεση του καλωδίου ήχου, αποφεύγοντας: α΄) Να είναι “τσακισμένο” ή “τυλιγμένο” ή “πιασμένο” (με συρματάκι / λαστιχάκι) και β΄) Να είναι κοντά σε καλώδια ρεύματος.
4.1. Βεβαιωνόμαστε ότι όλα τα βύσματα έχουν “κουμπώσει” ορθά.
4.2. Εάν τα υφιστάμενα συστήματα το επιτρέπουν, τότε χρησιμοποιούμε πάντα Balanced καλωδίωση (XLR / TRS JACK).
4.3. Εάν τα υφιστάμενα συστήματα δεν το επιτρέπουν, τότε χρησιμοποιούμε (αναγκαστικά) Unbalanced καλωδίωση (RCA / TS JACK). Σε αυτή την περίπτωση, κρίνεται σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί – δοκιμαστεί πρώτα το 2ο ζεύγος καλωδίου (2κλωνο, RCA -> RCA) που οφείλουμε να έχουμε μαζί.
4.4. Ενεργοποιούμε τον Dj Controller και παρατηρούμε εάν (με την ενεργοποίησή του) δημιουργήθηκε “θόρυβος” στον ήχο.
5. Πραγματοποιούμε την σύνδεση του καλωδίου USB, αποφεύγοντας: α΄) Να είναι “τσακισμένο” ή “τυλιγμένο” ή “πιασμένο” (με συρματάκι / λαστιχάκι) και β΄) Να είναι κοντά σε καλώδια ρεύματος.
6. Βεβαιωνόμαστε ότι όλα ανεξαιρέτως τα καλώδια είναι απολύτως σταθερά.
- Tips:
# Στην αγορά κυκλοφορούν μικρές – φορητές συσκευές, οι οποίες ονομάζονται Audio Cable Testers. Διαθέτοντας μία τέτοια συσκευή, είναι εφικτός ο έλεγχος των (επαφών) ηχητικών καλωδίων, ώστε να μην βρεθούμε προ “εκπλήξεων”.
- Αναφορές Audio Cable Testers (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
BERHRINGER, DBX
AUDIO SETTINGS
Εφόσον διατίθεται – στήνεται ολόκληρο το ηχητικό set από τον εκάστοτε Mobile Dj, τότε η ακόλουθη διαδικασία δεν απαιτείται. Στην περίπτωση, όμως, κατά την οποία ο Dj Controller του εκάστοτε Mobile Dj καλείτε να “συνεργαστεί” με (διαφορετικό, ανά περίπτωση και περίσταση) υφιστάμενο ή ενοικιαζόμενο εξοπλισμό (π.χ. Console ή Mixer ιδίως), τότε τα πράγματα “μπερδεύουν”…
Ιδανικά, θα πρέπει η μέγιστη στάθμη (του Dj Controller) σήματος εισόδου στον Mixer να μην ξεπεράσει τα 0db, καθ’ όλη την διάρκεια του Dj Set. Αυτό θα ήταν πολύ εύκολα υλοποιήσιμο, εάν (και μόνον εάν) ο εκάστοτε Dj Controller διέθετε βαθμονομημένα Master Leds, η λειτουργία των Leds δεν τροποποιούνταν (μέσω mapping) και όλοι ανεξαιρέτως οι Mixers είχαν τα ίδια ακριβώς τεχνικά χαρακτηριστικά των Line-Inputs.
Επειδή, όμως, οι άνωθεν συνθήκες δεν υφίστανται (στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων), τότε και σε γενικές γραμμές, ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι (εμπειρική) διαδικασία:
1. Έχουμε φροντίσει να έχουμε στο laptop μας ένα ασυμπίεστο (wav ή flac) αρχείο Pink Noise (εγγεγραμμένο @ 0db).
2. Θέτουμε τα ποτενσιόμετρα, όπως παρουσιάζονται στην κάτωθι εικόνα:
3. Αναπαράγουμε το αρχείο Pink Noise και αρχίζουμε να αυξάνουμε σταδιακά το Master Level του Dj Controller, έως ότου τα Channel Leds του Mixer δείξουν 0db.
Εάν ο Mixer δεν διαθέτει ξεχωριστά Channel Leds (ή δεν είναι βαθμονομημένα - αριθμημένα), τότε ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι (εμπειρική) διαδικασία:
1. Έχουμε φροντίσει να έχουμε στο laptop μας ένα ασυμπίεστο (wav ή flac) αρχείο Pink Noise (εγγεγραμμένο @ 0db).
2. Απενεργοποιούμε τους ενισχυτές.
3. Θέτουμε τα κάτωθι ποτενσιόμετρα, όπως παρουσιάζονται στην άνωθεν εικόνα, με την μόνη διαφορά ότι το Master Level του Mixer, θέτεται “στην μέση”.
4. Αναπαράγουμε το αρχείο Pink Noise και αρχίζουμε να αυξάνουμε σταδιακά το Master Volume του Dj Controller, έως ότου τα Master Leds του Mixer δείξουν 0db.
Και στις 2 άνωθεν περιπτώσεις, το Master Volume του Dj Controller και το Channel Volume/Fader του Mixer (που συνδέεται ο Dj Controller) θα πρέπει πλέον να μείνουν σταθερά καθ όλη την διάρκεια του Dj Set. Συνεπώς, η τελική ένταση οφείλει να ρυθμίζεται (πλέον) από το Master Volume του Mixer (και μόνον).
- Tips:
# Το να δώσουμε “γκάζια” (+3db, +6db, κ.τ.λ.), κοινώς παραμόρφωση από τον Dj Controller και να τα “κόψουμε” από τον Mixer (ή το αντίθετο) δεν αποτελεί λύση, αλλά μέγιστο λάθος!
SOUND CHECK
Σε γενικές γραμμές, ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι διαδικασία:
1. Έχουμε φροντίσει να έχουμε στο laptop μας μερικά ασυμπίεστα (wav ή flac) αρχεία - κομμάτια, τα οποία να περιλαμβάνουν μία ευρεία γκάμα συχνοτήτων και δυναμικών και να τα γνωρίζουμε ακουστικά πάρα πολύ καλά.
2. Αναπαράγουμε τα εν λόγω κομμάτια, σε διάφορες στάθμες ηχητικής έντασης, με σκοπό να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε το πως ανταποκρίνεται η εκάστοτε ηχητική διάταξη, εάν υπάρχουν ηχητικές υστερήσεις ή αντανακλάσεις, κ.τ.λ.
3. Πέραν των άνωθεν, με την εν λόγω διαδικασία μπορούμε να ρυθμίσουμε και την τελική ηχητική στάθμη του Booth, εάν και εφόσον υφίσταται η δυνατότητα αυτή.
CONCLUSIONS
Ένα οποιοδήποτε Dj Set, σε μια οποιουδήποτε είδους εμφάνιση – εκδήλωση ενός Mobile Dj, δεν κρίνεται επιτυχημένο μόνον από το μουσικό μέρος του, αλλά και από το τεχνικό στήσιμο.
Δυστυχώς, όμως, ελάχιστοι είναι αυτοί οι οποίοι διαθέτουν τον κατάλληλο λοιπό εξοπλισμό και δίνουν την πρέπουσα σημασία στο set-up, τα settings και το τελικό sound check.
Τα αποτελέσματα είναι λίγο – πολύ γνωστά, με Sets που διακόπτονται λόγω κουνήματος του καλωδίου USB ή των καλωδίων ήχου, με συνδεσμολογία (ηχητική ή ηλεκτρική) που δημιουργεί ή και αυξάνει τον ηχητικό θόρυβο και με ρυθμίσεις που στο peak της βραδιάς δημιουργούν τέτοια παραμόρφωση, που την ακούει και η κουφή συμπεθέρα…
Για όποιον, όμως, αποστηθίσει και εφαρμόσει πλέον τις πληροφορίες του εν λόγω άρθρου, τα αποτελέσματα θα είναι πολύ καλύτερα, τόσο γι αυτόν, όσο και για τους ακροατές του…
Οι πληροφορίες αφορούν λοιπό εξοπλισμό, συνδεσμολογίες και έλεγχο ήχου και διατυπώνονται κατά τέτοιο τρόπο (απλό, χωρίς ιδιαίτερες ορολογίες και υπερβολική τεχνική ανάλυση), ώστε να μπορούν να γίνουν κατανοητές από τον καθένα ενδιαφερόμενο.
Διευκρινίζεται ότι η όποια αναφορά σε μάρκες, βασίζεται σε προσωπική γνώση και εμπειρία χρόνων και όχι σε οποιαδήποτε προωθητική ενέργεια – διαφήμιση.
USB CABLE
Η σύνδεση μεταφοράς δεδομένων, μεταξύ ενός Dj Controller και ενός Laptop πραγματοποιείται μέσω καλωδίου USB. Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, το εν λόγω καλώδιο (που συνοδεύει τον εκάστοτε Dj Controller ή που τυγχάνει να διαθέτει κάποιος) δεν είναι απολύτως ποιοτικό – αξιόπιστο, με ότι αυτό αρνητικά συνεπάγεται. Και αυτό διότι στις μέρες μας (αρχές 2017), καλώς ή κακώς, το κόστος ενός ποιοτικού – αξιόπιστου καλωδίου USB, “ξεκινάει” από τα ~70€ και μπορεί να φτάσει έως και τα 700€!!!
- Tips:
# Το καλώδιο USB, κρίνεται σκόπιμο να είναι “θωρακισμένο”, όσο το δυνατόν πιο κοντό σε μήκος (≤ 1m) και οι ακροδέκτες του να “κουμπώνουν” στις συσκευές απολύτως εφαρμοστά. Βέβαια, η ορθή εφαρμογή των ακροδεκτών εξαρτάται και από τις αντίστοιχες θύρες των συσκευών, κάτι για το οποίο δυστυχώς δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης.
# Η χρήση USB Hub, στο οποίο να συνδέεται και το καλώδιο USB επικοινωνίας Dj Controller – Laptop/Pc αντενδείκνυται, για πολλούς και διάφορους λόγους.
- Αναφορές Καλωδίων USB (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
KIMBER, NORDOST, OYAIDE
DJ CONTROLLER AUDIO OUTPUTS
Η σύνδεση μεταφοράς ηχητικού σήματος, πραγματοποιείται μέσω καλωδίων Audio. Η κάτωθι εικόνα παρουσιάζει τους 3 διαφορετικούς τύπους εξόδων ήχου (Master Outputs), ενός επαγγελματικού - “αξιόλογου” controller.
Από αριστερά προς τα δεξιά, διακρίνουμε:
A. Master Output 1 - Balanced έξοδος, μέσω βυσμάτων XLR.
B. Master Output 2 - Unbalanced έξοδος, μέσω βυσμάτων RCA.
C. Booth Output - Balanced έξοδος, μέσω βυσμάτων TRS Phone JACK (stereo).
- Tips:
# Ένας οποιοσδήποτε Dj Controller, κρίνεται σκόπιμο να διαθέτει τουλάχιστον τις προαναφερόμενες εξόδους #1 και #2 (για λόγους που θα εξηγηθούν ακολούθως), εάν όχι και τις τρεις.
BALANCED vs UNBALANCED AUDIO CABLES
Εάν απλοποιηθεί υπερβολικά το θέμα, θα αναφέραμε τα ακόλουθα:
A. BALANCED – Η εν λόγω συνδεσμολογία εφαρμόζεται κυρίως σε επαγγελματικές εφαρμογές ήχου. Για την επίτευξή της, απαιτούνται: α΄) 3κλωνο καλώδιο ήχου (hot + cold + ground) και β΄) Ακροδέκτες (βύσματα), είτε XLR, είτε Jack (TRS Phone - stereo).
B. UNBALANCED – Η εν λόγω συνδεσμολογία εφαρμόζεται κυρίως σε οικιακές εφαρμογές ήχου. Για την επίτευξή της, απαιτούνται: α΄) 2κλωνο καλώδιο ήχου (hot + ground) και β΄) Ακροδέκτες (βύσματα), είτε RCA, είτε Jack (TS Phone - mono).
Η βασική (γιατί υπάρχουν και άλλες) διαφορά των 2 περιπτώσεων, είναι ότι η Balanced καλωδίωση “απομονώνει” (τρόπος του λέγειν) τυχόν ανεπιθύμητους θορύβους, που μπορεί να “ενσωματωθούν” και κατ’ επέκταση να αλλοιώσουν τον ήχο (χαρακτηριστικός “θόρυβος”, με ότι αυτό αρνητικά συνεπάγεται) κατά την μεταφορά του ηχητικού σήματος μέσω καλωδίου.
Κλασσικό παράδειγμα, αποτελεί η περίπτωση κατά την οποία το εκάστοτε καλώδιο ήχου απαιτείται (λόγω εφαρμογής) να είναι ιδιαίτερα μακρύ σε μήκος (άνω των 5m) ή/και να “τρέχει” παράλληλα και κοντά (ή ακόμη χειρότερα, να “τρέχει” παράλληλα και να εφάπτεται) με καλώδιο ρεύματος. Σε αυτή την περίπτωση (και όχι μόνον), η Balanced καλωδίωση – συνδεσμολογία θεωρείται μονόδρομος.
- Tips:
# Η Balanced καλωδίωση θεωρείται “καλύτερη” – προτιμότερη (έναντι της Unbalanced), πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.
# Η Balanced καλωδίωση μπορεί να έχει ιδιαίτερο μήκος, ενώ η Unbalanced καλωδίωση κρίνεται σκόπιμο να περιορίζεται σε μήκος που να μην ξεπερνά τα 5m.
# Ανεξαρτήτως τύπου καλωδίωσης, κρίνεται σκόπιμο (σε μια οποιαδήποτε εγκατάσταση, προσωρινή ή μόνιμη) να αποφεύγουμε τα καλώδια ήχου να βρίσκονται κοντά ή να έρχονται σε επαφή με τα όποια καλώδια ρεύματος ή με κάθε είδους ηλεκτρικούς μετασχηματιστές.
- Αναφορές Καλωδίων Audio (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
KIMBER, NORDOST, XLO
AUDIO CONNECTIONS
Εφόσον διατίθεται – στήνεται ολόκληρο το ηχητικό set από τον εκάστοτε Mobile Dj, τότε όλες ανεξαιρέτως οι καλωδιώσεις οφείλουν να είναι Balanced (XLR).
Στην περίπτωση, όμως, κατά την οποία ο Dj Controller του εκάστοτε Mobile Dj καλείτε να “συνεργαστεί” με (διαφορετικό, ανά περίπτωση και περίσταση) υφιστάμενο ή ενοικιαζόμενο εξοπλισμό, τότε διακρίνονται οι περιπτώσεις, οι οποίες παρουσιάζονται στην ακόλουθη εικόνα:
Παρατηρώντας την εικόνα, ένα βασικό συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι όταν χρησιμοποιείται 3κλωνο καλώδιο μεν, αλλά “γεφυρωμένο” δε (περιπτώσεις δεξιάς στήλης εικόνων), το αποτέλεσμα της καλωδίωσης είναι Unbalanced και όχι Balanced (με ότι αυτό αρνητικά μπορεί να συνεπάγεται).
- Tips:
# Υπάρχουν περιπτώσεις, όπου η σύνδεση μεταξύ ενός Dj Controller και ενός Mixer δημιουργεί (ή μπορεί να δημιουργήσει) πρόβλημα (θόρυβο), όταν γίνει μέσω 3κλωνου (“γεφυρωμένου” - Unbalanced) καλωδίου (XLR -> RCA). Σε αυτές τις περιπτώσεις, αξιοποιείται (γι αυτό οφείλει να διαθέτει) η Master Output 2 (RCA) ενός Dj Controller και η σύνδεση με τον εκάστοτε Mixer οφείλει να πραγματοποιηθεί μέσω 2κλωνου (Unbalanced) καλωδίου (RCA -> RCA).
# Επειδή, για ευνόητους λόγους, δεν είναι εφικτό (αν και είναι το ορθό) ο εκάστοτε Mobile Dj να διαθέτει – μεταφέρει ξεχωριστά ζεύγη καλωδίων για κάθε μία περίπτωση συνδεσμολογίας, η πλέον εργονομική (και μόνον) λύση είναι η μεταφορά 2 βασικών ζευγών:
1. Ενός Unbalanced ζεύγους καλωδίων, με ακροδέκτες RCA -> RCA και μήκος ~5m.
2. Ενός Balanced ζεύγους καλωδίων, με ακροδέκτες XLR -> XLR και μήκος ~10m (ή παραπάνω). Το συγκεκριμένο ζεύγος, με την χρήση κατάλληλων “μετατροπέων” (adaptors), μπορεί να “τροποποιηθεί” σε Unbalanced και με ότι είδους ακροδέκτες απαιτούνται, ανά περίπτωση και περίσταση.
AC POWER CONNECTIONS
Η ηλεκτρική τροφοδοσία, σε έναν οποιονδήποτε χώρο, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δύναται να μην είναι “καθαρή” (όπως συνηθίζεται να λέγεται), αλλά να περιέχει “θόρυβο”, ο οποίος οφείλεται σε πάρα πολλούς και διάφορους παράγοντες. Ο εν λόγω θόρυβος, “περνάει” στο ηχητικό σήμα (κυρίως) μέσω της γείωσης, άρα μέσω των συσκευών που διαθέτουν φις schuko.
Για την αποφυγή (όσο αυτό είναι εφικτό) αυτού του είδους των προβλημάτων, κρίνεται σκόπιμη πάντα η χρήση (για ηλεκτρική τροφοδοσία Dj Controller και laptop) ενός πολύμπριζου ασφαλείας, το οποίο να διαθέτει και “φίλτρα θορύβου” (EMI/RFI, EMC).
- Tips:
# Αρκετά Laptops διαθέτουν μετασχηματιστή με schuko φις. Κατά την ηλεκτρική σύνδεσή τους, είναι πολύ πιθανό να παρατηρηθεί “θόρυβος”. Σε αυτή την περίπτωση, μία “λύση ανάγκης” (και μόνον) είναι η κάλυψη της γείωσης του schuko φις με μονωτική ταινία.
- Αναφορές Πολύμπριζων (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
APC, BRENNENSTUHL
SET-UP
Σε γενικές γραμμές, ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι διαδικασία:
1. Τοποθετούμε τόσο τον Dj Controller, όσο και το Laptop σε σημείο απολύτως σταθερό και “μακριά” από οπουδήποτε μπορεί να ακουμπήσουν ποτά, κ.τ.λ.
2. Πραγματοποιούμε τις συνδέσεις ηλεκτρικής τροφοδοσίας, χρησιμοποιώντας πάντα το πολύμπριζο ασφαλείας.
2.1. Βεβαιωνόμαστε ότι όλα τα φις έχουν “κουμπώσει” ορθά.
2.2. Εάν πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μπαλαντέζα, τότε φροντίζουμε πάντα να είναι απόλυτα ξετυλιγμένη και ποτέ “κουλούρα” ή “καρούλι”.
3. Ενεργοποιούμε τον Dj Controller και παρατηρούμε εάν (με την ενεργοποίησή του) δημιουργήθηκε “θόρυβος” στον ήχο.
3.1. Εάν ναι, τότε τον απενεργοποιούμε, αντιστρέφουμε το φις του ρεύματός του και τον ενεργοποιούμε ξανά, παρατηρώντας πάλι το αποτέλεσμα. Επιλέγουμε την “καλύτερη” περίπτωση – συνθήκη.
4. Απενεργοποιούμε τον Dj Controller και πραγματοποιούμε την σύνδεση του καλωδίου ήχου, αποφεύγοντας: α΄) Να είναι “τσακισμένο” ή “τυλιγμένο” ή “πιασμένο” (με συρματάκι / λαστιχάκι) και β΄) Να είναι κοντά σε καλώδια ρεύματος.
4.1. Βεβαιωνόμαστε ότι όλα τα βύσματα έχουν “κουμπώσει” ορθά.
4.2. Εάν τα υφιστάμενα συστήματα το επιτρέπουν, τότε χρησιμοποιούμε πάντα Balanced καλωδίωση (XLR / TRS JACK).
4.3. Εάν τα υφιστάμενα συστήματα δεν το επιτρέπουν, τότε χρησιμοποιούμε (αναγκαστικά) Unbalanced καλωδίωση (RCA / TS JACK). Σε αυτή την περίπτωση, κρίνεται σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί – δοκιμαστεί πρώτα το 2ο ζεύγος καλωδίου (2κλωνο, RCA -> RCA) που οφείλουμε να έχουμε μαζί.
4.4. Ενεργοποιούμε τον Dj Controller και παρατηρούμε εάν (με την ενεργοποίησή του) δημιουργήθηκε “θόρυβος” στον ήχο.
5. Πραγματοποιούμε την σύνδεση του καλωδίου USB, αποφεύγοντας: α΄) Να είναι “τσακισμένο” ή “τυλιγμένο” ή “πιασμένο” (με συρματάκι / λαστιχάκι) και β΄) Να είναι κοντά σε καλώδια ρεύματος.
6. Βεβαιωνόμαστε ότι όλα ανεξαιρέτως τα καλώδια είναι απολύτως σταθερά.
- Tips:
# Στην αγορά κυκλοφορούν μικρές – φορητές συσκευές, οι οποίες ονομάζονται Audio Cable Testers. Διαθέτοντας μία τέτοια συσκευή, είναι εφικτός ο έλεγχος των (επαφών) ηχητικών καλωδίων, ώστε να μην βρεθούμε προ “εκπλήξεων”.
- Αναφορές Audio Cable Testers (αξιόλογες, με αλφαβητική σειρά):
BERHRINGER, DBX
AUDIO SETTINGS
Εφόσον διατίθεται – στήνεται ολόκληρο το ηχητικό set από τον εκάστοτε Mobile Dj, τότε η ακόλουθη διαδικασία δεν απαιτείται. Στην περίπτωση, όμως, κατά την οποία ο Dj Controller του εκάστοτε Mobile Dj καλείτε να “συνεργαστεί” με (διαφορετικό, ανά περίπτωση και περίσταση) υφιστάμενο ή ενοικιαζόμενο εξοπλισμό (π.χ. Console ή Mixer ιδίως), τότε τα πράγματα “μπερδεύουν”…
Ιδανικά, θα πρέπει η μέγιστη στάθμη (του Dj Controller) σήματος εισόδου στον Mixer να μην ξεπεράσει τα 0db, καθ’ όλη την διάρκεια του Dj Set. Αυτό θα ήταν πολύ εύκολα υλοποιήσιμο, εάν (και μόνον εάν) ο εκάστοτε Dj Controller διέθετε βαθμονομημένα Master Leds, η λειτουργία των Leds δεν τροποποιούνταν (μέσω mapping) και όλοι ανεξαιρέτως οι Mixers είχαν τα ίδια ακριβώς τεχνικά χαρακτηριστικά των Line-Inputs.
Επειδή, όμως, οι άνωθεν συνθήκες δεν υφίστανται (στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων), τότε και σε γενικές γραμμές, ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι (εμπειρική) διαδικασία:
1. Έχουμε φροντίσει να έχουμε στο laptop μας ένα ασυμπίεστο (wav ή flac) αρχείο Pink Noise (εγγεγραμμένο @ 0db).
2. Θέτουμε τα ποτενσιόμετρα, όπως παρουσιάζονται στην κάτωθι εικόνα:
3. Αναπαράγουμε το αρχείο Pink Noise και αρχίζουμε να αυξάνουμε σταδιακά το Master Level του Dj Controller, έως ότου τα Channel Leds του Mixer δείξουν 0db.
Εάν ο Mixer δεν διαθέτει ξεχωριστά Channel Leds (ή δεν είναι βαθμονομημένα - αριθμημένα), τότε ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι (εμπειρική) διαδικασία:
1. Έχουμε φροντίσει να έχουμε στο laptop μας ένα ασυμπίεστο (wav ή flac) αρχείο Pink Noise (εγγεγραμμένο @ 0db).
2. Απενεργοποιούμε τους ενισχυτές.
3. Θέτουμε τα κάτωθι ποτενσιόμετρα, όπως παρουσιάζονται στην άνωθεν εικόνα, με την μόνη διαφορά ότι το Master Level του Mixer, θέτεται “στην μέση”.
4. Αναπαράγουμε το αρχείο Pink Noise και αρχίζουμε να αυξάνουμε σταδιακά το Master Volume του Dj Controller, έως ότου τα Master Leds του Mixer δείξουν 0db.
Και στις 2 άνωθεν περιπτώσεις, το Master Volume του Dj Controller και το Channel Volume/Fader του Mixer (που συνδέεται ο Dj Controller) θα πρέπει πλέον να μείνουν σταθερά καθ όλη την διάρκεια του Dj Set. Συνεπώς, η τελική ένταση οφείλει να ρυθμίζεται (πλέον) από το Master Volume του Mixer (και μόνον).
- Tips:
# Το να δώσουμε “γκάζια” (+3db, +6db, κ.τ.λ.), κοινώς παραμόρφωση από τον Dj Controller και να τα “κόψουμε” από τον Mixer (ή το αντίθετο) δεν αποτελεί λύση, αλλά μέγιστο λάθος!
SOUND CHECK
Σε γενικές γραμμές, ακολουθούμε (όπου και όσο αυτό είναι εφικτό) την κάτωθι διαδικασία:
1. Έχουμε φροντίσει να έχουμε στο laptop μας μερικά ασυμπίεστα (wav ή flac) αρχεία - κομμάτια, τα οποία να περιλαμβάνουν μία ευρεία γκάμα συχνοτήτων και δυναμικών και να τα γνωρίζουμε ακουστικά πάρα πολύ καλά.
2. Αναπαράγουμε τα εν λόγω κομμάτια, σε διάφορες στάθμες ηχητικής έντασης, με σκοπό να αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε το πως ανταποκρίνεται η εκάστοτε ηχητική διάταξη, εάν υπάρχουν ηχητικές υστερήσεις ή αντανακλάσεις, κ.τ.λ.
3. Πέραν των άνωθεν, με την εν λόγω διαδικασία μπορούμε να ρυθμίσουμε και την τελική ηχητική στάθμη του Booth, εάν και εφόσον υφίσταται η δυνατότητα αυτή.
CONCLUSIONS
Ένα οποιοδήποτε Dj Set, σε μια οποιουδήποτε είδους εμφάνιση – εκδήλωση ενός Mobile Dj, δεν κρίνεται επιτυχημένο μόνον από το μουσικό μέρος του, αλλά και από το τεχνικό στήσιμο.
Δυστυχώς, όμως, ελάχιστοι είναι αυτοί οι οποίοι διαθέτουν τον κατάλληλο λοιπό εξοπλισμό και δίνουν την πρέπουσα σημασία στο set-up, τα settings και το τελικό sound check.
Τα αποτελέσματα είναι λίγο – πολύ γνωστά, με Sets που διακόπτονται λόγω κουνήματος του καλωδίου USB ή των καλωδίων ήχου, με συνδεσμολογία (ηχητική ή ηλεκτρική) που δημιουργεί ή και αυξάνει τον ηχητικό θόρυβο και με ρυθμίσεις που στο peak της βραδιάς δημιουργούν τέτοια παραμόρφωση, που την ακούει και η κουφή συμπεθέρα…
Για όποιον, όμως, αποστηθίσει και εφαρμόσει πλέον τις πληροφορίες του εν λόγω άρθρου, τα αποτελέσματα θα είναι πολύ καλύτερα, τόσο γι αυτόν, όσο και για τους ακροατές του…
Posté Wed 18 Jan 17 @ 10:51 am
Theios Giorgos
Λόγω λάθους, παρακαλώ να σβηστούν τα re-post...
Posté Wed 18 Jan 17 @ 10:53 am
PhantomDeejay
Καλό το άρθρο, αλλά έχω μερικές παρατηρήσεις (ώστε να γίνει καλύτερο)
1)
Λες για τα USB cables για παράδειγμα και για την ποιότητα τους.
Κανένα "καλό" καλώδιο USB δεν θα διορθώσει την "κακή" επικοινωνία μεταξύ του υπολογιστή και του controller αν οι θύρες είναι χαλαρές είτε στην μία είτε στην άλλη πλευρά.
Κανένα "καλό" καλώδιο USB δεν θα βελτιώσει την ποιότητα του ήχου σου ή θα σου μειώσει το latency αν ο controller είναι μεσαίας και κάτω κατηγορίας. (Δηλαδή όσο καλή κι αν είναι μια WeGO ή μια Ergo ή μια Hercules, ένα καλώδιο USB της τάξης των 70-700€ δεν θα κάνει καμία διαφορά στον ήχο και στο Latency)
Αναφέρεις οτι πρέπει να αποφεύγεται η χρήση USB Hub. Βασικά σε πολλές περιπτώσεις ισχύει το ακριβώς αντίθετο και επιβάλλεται η χρήση USB HUB με αυτόνομο τροφοδοτικό. Αυτό βέβαια είναι κατά περίπτωση, αλλά αρκετοί παλιότεροι controllers για να παίξουν σωστά σε θύρες USB 3.0 απαιτούν την "παρεμβολή" USB 2.0 HUB
Επίσης και σε controllers που δεν έχουν δικό τους τροφοδοτικό και παίρνουν ρεύμα από την USB του υπολογιστή πολλές φορές επιβάλλεται η χρήση Powered USB HUB μιας και ο υπολογιστής μπορεί "στιγμιαία" να αδυνατεί να τροφοδοτήσει τον controller με αποτέλεσμα το γνωστό disconnection όπου δεν σε σώζει το "καλό" καλώδιο USB.
Θα σου φέρω και ένα παράδειγμα:
Στο σπίτι έχω μια WeGO4. Η Pioneer δίνει τροφοδοτικό για την κονσόλα για να το χρησιμοποιείς μόνο αν θέλεις να συνδέσεις iPad και να το φορτίζεις.
Παρόλα αυτά, στον σταθερό και στο ένα μου laptop η κονσόλα παίζει χωρίς το τροφοδοτικό της (όπως αναφέρει και η Pioneer). Στο Macbook Pro όμως η κονσόλα ΔΕΝ παίζει χωρίς το τροφοδοτικό. Χρειάζεται είτε το τροφοδοτικό της, είτε powered USB HUB για να παίξει. Σαφώς το ρεύμα που δίνει το MBP στην κονσόλα δεν είναι αρκετό/ικανό να την εκκινήσει.
Στην περίπτωση της WeGO4 σε MBP τα πράγματα είναι λοιπόν ξεκάθαρα. Δεν επαρκεί το ρεύμα. Τι γίνεται όμως αν το ρεύμα επαρκούσε "οριακά" ; Δηλαδή αν η κονσόλα άνοιγε μεν αλλά κάθε φορά που πχ ένας εξωτερικός δίσκος προσπαθούσε να κινήσει τις κεφαλές του σε πλήρη ταχύτητα τραβούσε τόσο ρεύμα που δεν θα επαρκούσε για την κονσόλα;
Οπότε η χρήση USB HUB ή όχι είναι κάτι που πρέπει να εξετάζεται ανάλογα με την περίσταση.
2)
Balanced VS Unbalanced
Σε γενικές γραμμές τα λες καλά. Πλην όμως οτι θα ήταν σκόπιμο να εξηγήσεις την τεχνική διαφορά των δύο σημάτων ώστε να καταλάβει ο κόσμος και την πρακτική.
Το σήμα Balanced αποτελείται στην ουσία 2 σήματα: 1 σήμα Unbalanced, και 1 σήμα Unbalanced αντεστραμμένο.
Στο σημείο ΛΗΨΗΣ του σήματος (π.χ. στον ενισχυτή) συγκρίνοντας το "κανονικό" σήμα unbalanced με το αντεστραμμένο είδωλο του, μπορούμε να βρούμε τις ομοιότητες τους. Οι ομοιότητες οφείλονται αποκλειστικά και μόνο σε παρεμβολές οι οποίες είναι κοινές και για τα δύο σήματα αφού ταξιδεύουν παρέα. Έτσι λοιπόν αφού βρούμε τις ομοιότητες τους, τις αφαιρούμε από το σήμα balanced και έχουμε ένα καθαρό σήμα.
Μπορεί να ακούγεται πολύπλοκο, αλλά δεν είναι.
Και κατανοώντας τη λειτουργία του σήματος μπορούμε να καταλάβουμε γιατί δεν πρέπει να κάνουμε μετατροπές Balanced σε unbalanced χρησιμοποιώντας γεφυρωμένα καλώδια.
Υπάρχει τρόπος να μετατρέψουμε σήμα unbalanced σε balanced και το αντίστροφο χρησιμοποιώντας ένα καλό D.I. Box (Direct Injection Box) είτε παθητικό είτε ενεργό.
Κάθε mobile DJ θα έπρεπε να έχει στο βαλιτσάκι του 4-5 D.I. ώστε να μπορεί να συνδεθεί με οποιαδήποτε συσκευή (ή να συνδέσει στην κονσόλα του οποιαδήποτε συσκευή)
3)
Για το ρεύμα:
Πριν καταφύγουμε στο να "κόψουμε" την γείωση οποιαδήποτε συσκευής καλό είναι να δοκιμάσουμε πρώτα άλλες λύσεις. Μια από αυτές τις λύσεις είναι η χρήση D.I. όπου τα περισσότερα έχουν και την δυνατότητα να κάνουν Ground Lift. 9 στις 10 περιπτώσεις αυτό εξαφανίζει το πρόβλημα με τον θόρυβο από ground loops.
Μια άλλη λύση είναι να δοκιμάσουμε να πάρουμε ρεύμα από άλλη παροχή (άλλη πρίζα) ώστε να σπάσουμε το βρόχο.
Αν όλα αυτά αποτύχουν τότε και μόνο τότε "κόβουμε" την γείωση και ΠΟΤΕ ΜΑ ΠΟΤΕ σε συσκευή με μεταλλικό περίβλημα.
Σημείωση: Δεν είναι μόνο το τροφοδοτικό του laptop που μπορεί να χρειαστεί να κόψουμε την γείωση. Ειδικά σε εγκαταστάσεις με πολλά αυτοενισχυόμενα ηχεία που μπορεί να παίρνουν ρεύμα απο διαφορετικά κυκλώματα μέσα σε μια αίθουσα ξενοδοχείου π.χ. πολλές φορές μπορεί να χρειάζεται "κόψιμο" η γείωση του ηχείου και όχι της κόνσόλας, του μίκτη ή του laptop.
4)
Ο τρόπος βαθμονόμησης και σύνδεσης μιας κονσόλας σε ένα άλλο μίκτη διαφέρει κατά περίσταση όπως ανέφερες, αλλά υπάρχει μια μεγάλη ένσταση:
Ανάλογα με τον controller μπορεί να χρειαστεί να πειράξουμε και το gain του καναλιού στο οποίο συνδεόμαστε (και το οποίο εσύ το καρφώνεις στο 0)
Και εξηγώ:
Θέλουμε η κονσόλα να παίζει με όσο το δυνατόν μεγαλύτερο dynamic range και καλύτερο SNR (Signal to Noise Ratio)
Αυτό επιτυγχάνεται όταν η κονσόλα παίζει κοντά στα δικά της 0db
Έτσι λοιπόν ρυθμίζουμε πρώτα την κονσόλα να παίζει κοντά στα 0db, στην συνέχεια το gain του καναλιού στο οποίο στέλνουμε σήμα ώστε το σήμα να είναι σε "παρόμοια επίπεδα" με τις υπόλοιπες πηγές, και τέλος το master.
Εδώ θέλω να επισημάνω κάτι ΠΟΛΥ ΒΑΣΙΚΟ:
Αν και το σωστό είναι η ένταση pre-fader (τα VU meters κάθε καναλιού) να ΜΗΝ ξεπερνάει τα 0 / +3db εντούτοις στην πράξη κανένας (σχεδόν) dj δεν το τηρεί.
Επομένως αν παίζετε μαζί και με κάποιον άλλο DJ θα πρέπει ΔΥΣΤΥΧΩΣ να προσαρμόσετε το gain της φέτας σας ώστε να έχει παρόμοια επίπεδα με τις υπόλοιπες συσκευές που χρησιμοποιεί ο συνάδελφος, αποφεύγοντας όμως να το "παρακάνετε".
Αν ο συνάδελφος σας έχει ρυθμισμένα τα CD του πχ να πιάνουν κορυφές στα +9db τότε ΔΥΣΤΥΧΩΣ θα πρέπει να δώσετε κι εσείς παραπάνω gain ώστε να πιάνετε peak στα +6db για παράδειγμα. Κι αυτό γιατί κατά την εναλλαγή των DJ στο booth η αλλαγή της έντασης θα είναι τρομερά αισθητή. Και το συνηθέστερο λάθος που κάνουν όλοι πάνω στον πανικό τους είναι να δώσουν επιπλέον ένταση από το master της κονσόλας τους παραμορφώνοντας έτσι την έξοδο της.
Όταν δώσετε παραπάνω gain από το "κανονικό" ακούστε προσεκτικά και σε χαμηλή και σε υψηλή ένταση τον ήχο που βγάζει η κονσόλα σας. Προσπαθήστε να καταλάβετε αν είναι παραμορφωμένος ή όχι. Υπάρχουν κάποιες κονσόλες με "αδύναμες" κάρτες ήχου που για να φτάσετε τα +6 ή +9 db το gain στη φέτα είναι τόσο πολύ που παραμορφώνει η είσοδος του μίκτη. Σ' αυτή την περίπτωση χαμηλώστε το gain τόσο όσο χρειάζεται για να φύγει η παραμόρφωση.
Γενικά να θυμάστε οτι είναι προτιμότερο να δώσετε λίγη επιπλέον ένταση από το master του μίκτη παρά από το gain ή το master της κονσόλας. Αρκεί την "κρίσιμη" στιγμή να το θυμάστε!
Σημείωση: Αν ο συνάδελφος αρέσκεται στο να παίζει με τα CD του να χτυπάνε κόκκινα ή σχεδόν κόκκινα, ΜΗΝ τον ακολουθήσετε. Οι ακροατές σας θα το εκτιμήσουν βαθύτατα!
1)
Λες για τα USB cables για παράδειγμα και για την ποιότητα τους.
Κανένα "καλό" καλώδιο USB δεν θα διορθώσει την "κακή" επικοινωνία μεταξύ του υπολογιστή και του controller αν οι θύρες είναι χαλαρές είτε στην μία είτε στην άλλη πλευρά.
Κανένα "καλό" καλώδιο USB δεν θα βελτιώσει την ποιότητα του ήχου σου ή θα σου μειώσει το latency αν ο controller είναι μεσαίας και κάτω κατηγορίας. (Δηλαδή όσο καλή κι αν είναι μια WeGO ή μια Ergo ή μια Hercules, ένα καλώδιο USB της τάξης των 70-700€ δεν θα κάνει καμία διαφορά στον ήχο και στο Latency)
Αναφέρεις οτι πρέπει να αποφεύγεται η χρήση USB Hub. Βασικά σε πολλές περιπτώσεις ισχύει το ακριβώς αντίθετο και επιβάλλεται η χρήση USB HUB με αυτόνομο τροφοδοτικό. Αυτό βέβαια είναι κατά περίπτωση, αλλά αρκετοί παλιότεροι controllers για να παίξουν σωστά σε θύρες USB 3.0 απαιτούν την "παρεμβολή" USB 2.0 HUB
Επίσης και σε controllers που δεν έχουν δικό τους τροφοδοτικό και παίρνουν ρεύμα από την USB του υπολογιστή πολλές φορές επιβάλλεται η χρήση Powered USB HUB μιας και ο υπολογιστής μπορεί "στιγμιαία" να αδυνατεί να τροφοδοτήσει τον controller με αποτέλεσμα το γνωστό disconnection όπου δεν σε σώζει το "καλό" καλώδιο USB.
Θα σου φέρω και ένα παράδειγμα:
Στο σπίτι έχω μια WeGO4. Η Pioneer δίνει τροφοδοτικό για την κονσόλα για να το χρησιμοποιείς μόνο αν θέλεις να συνδέσεις iPad και να το φορτίζεις.
Παρόλα αυτά, στον σταθερό και στο ένα μου laptop η κονσόλα παίζει χωρίς το τροφοδοτικό της (όπως αναφέρει και η Pioneer). Στο Macbook Pro όμως η κονσόλα ΔΕΝ παίζει χωρίς το τροφοδοτικό. Χρειάζεται είτε το τροφοδοτικό της, είτε powered USB HUB για να παίξει. Σαφώς το ρεύμα που δίνει το MBP στην κονσόλα δεν είναι αρκετό/ικανό να την εκκινήσει.
Στην περίπτωση της WeGO4 σε MBP τα πράγματα είναι λοιπόν ξεκάθαρα. Δεν επαρκεί το ρεύμα. Τι γίνεται όμως αν το ρεύμα επαρκούσε "οριακά" ; Δηλαδή αν η κονσόλα άνοιγε μεν αλλά κάθε φορά που πχ ένας εξωτερικός δίσκος προσπαθούσε να κινήσει τις κεφαλές του σε πλήρη ταχύτητα τραβούσε τόσο ρεύμα που δεν θα επαρκούσε για την κονσόλα;
Οπότε η χρήση USB HUB ή όχι είναι κάτι που πρέπει να εξετάζεται ανάλογα με την περίσταση.
2)
Balanced VS Unbalanced
Σε γενικές γραμμές τα λες καλά. Πλην όμως οτι θα ήταν σκόπιμο να εξηγήσεις την τεχνική διαφορά των δύο σημάτων ώστε να καταλάβει ο κόσμος και την πρακτική.
Το σήμα Balanced αποτελείται στην ουσία 2 σήματα: 1 σήμα Unbalanced, και 1 σήμα Unbalanced αντεστραμμένο.
Στο σημείο ΛΗΨΗΣ του σήματος (π.χ. στον ενισχυτή) συγκρίνοντας το "κανονικό" σήμα unbalanced με το αντεστραμμένο είδωλο του, μπορούμε να βρούμε τις ομοιότητες τους. Οι ομοιότητες οφείλονται αποκλειστικά και μόνο σε παρεμβολές οι οποίες είναι κοινές και για τα δύο σήματα αφού ταξιδεύουν παρέα. Έτσι λοιπόν αφού βρούμε τις ομοιότητες τους, τις αφαιρούμε από το σήμα balanced και έχουμε ένα καθαρό σήμα.
Μπορεί να ακούγεται πολύπλοκο, αλλά δεν είναι.
Και κατανοώντας τη λειτουργία του σήματος μπορούμε να καταλάβουμε γιατί δεν πρέπει να κάνουμε μετατροπές Balanced σε unbalanced χρησιμοποιώντας γεφυρωμένα καλώδια.
Υπάρχει τρόπος να μετατρέψουμε σήμα unbalanced σε balanced και το αντίστροφο χρησιμοποιώντας ένα καλό D.I. Box (Direct Injection Box) είτε παθητικό είτε ενεργό.
Κάθε mobile DJ θα έπρεπε να έχει στο βαλιτσάκι του 4-5 D.I. ώστε να μπορεί να συνδεθεί με οποιαδήποτε συσκευή (ή να συνδέσει στην κονσόλα του οποιαδήποτε συσκευή)
3)
Για το ρεύμα:
Πριν καταφύγουμε στο να "κόψουμε" την γείωση οποιαδήποτε συσκευής καλό είναι να δοκιμάσουμε πρώτα άλλες λύσεις. Μια από αυτές τις λύσεις είναι η χρήση D.I. όπου τα περισσότερα έχουν και την δυνατότητα να κάνουν Ground Lift. 9 στις 10 περιπτώσεις αυτό εξαφανίζει το πρόβλημα με τον θόρυβο από ground loops.
Μια άλλη λύση είναι να δοκιμάσουμε να πάρουμε ρεύμα από άλλη παροχή (άλλη πρίζα) ώστε να σπάσουμε το βρόχο.
Αν όλα αυτά αποτύχουν τότε και μόνο τότε "κόβουμε" την γείωση και ΠΟΤΕ ΜΑ ΠΟΤΕ σε συσκευή με μεταλλικό περίβλημα.
Σημείωση: Δεν είναι μόνο το τροφοδοτικό του laptop που μπορεί να χρειαστεί να κόψουμε την γείωση. Ειδικά σε εγκαταστάσεις με πολλά αυτοενισχυόμενα ηχεία που μπορεί να παίρνουν ρεύμα απο διαφορετικά κυκλώματα μέσα σε μια αίθουσα ξενοδοχείου π.χ. πολλές φορές μπορεί να χρειάζεται "κόψιμο" η γείωση του ηχείου και όχι της κόνσόλας, του μίκτη ή του laptop.
4)
Ο τρόπος βαθμονόμησης και σύνδεσης μιας κονσόλας σε ένα άλλο μίκτη διαφέρει κατά περίσταση όπως ανέφερες, αλλά υπάρχει μια μεγάλη ένσταση:
Ανάλογα με τον controller μπορεί να χρειαστεί να πειράξουμε και το gain του καναλιού στο οποίο συνδεόμαστε (και το οποίο εσύ το καρφώνεις στο 0)
Και εξηγώ:
Θέλουμε η κονσόλα να παίζει με όσο το δυνατόν μεγαλύτερο dynamic range και καλύτερο SNR (Signal to Noise Ratio)
Αυτό επιτυγχάνεται όταν η κονσόλα παίζει κοντά στα δικά της 0db
Έτσι λοιπόν ρυθμίζουμε πρώτα την κονσόλα να παίζει κοντά στα 0db, στην συνέχεια το gain του καναλιού στο οποίο στέλνουμε σήμα ώστε το σήμα να είναι σε "παρόμοια επίπεδα" με τις υπόλοιπες πηγές, και τέλος το master.
Εδώ θέλω να επισημάνω κάτι ΠΟΛΥ ΒΑΣΙΚΟ:
Αν και το σωστό είναι η ένταση pre-fader (τα VU meters κάθε καναλιού) να ΜΗΝ ξεπερνάει τα 0 / +3db εντούτοις στην πράξη κανένας (σχεδόν) dj δεν το τηρεί.
Επομένως αν παίζετε μαζί και με κάποιον άλλο DJ θα πρέπει ΔΥΣΤΥΧΩΣ να προσαρμόσετε το gain της φέτας σας ώστε να έχει παρόμοια επίπεδα με τις υπόλοιπες συσκευές που χρησιμοποιεί ο συνάδελφος, αποφεύγοντας όμως να το "παρακάνετε".
Αν ο συνάδελφος σας έχει ρυθμισμένα τα CD του πχ να πιάνουν κορυφές στα +9db τότε ΔΥΣΤΥΧΩΣ θα πρέπει να δώσετε κι εσείς παραπάνω gain ώστε να πιάνετε peak στα +6db για παράδειγμα. Κι αυτό γιατί κατά την εναλλαγή των DJ στο booth η αλλαγή της έντασης θα είναι τρομερά αισθητή. Και το συνηθέστερο λάθος που κάνουν όλοι πάνω στον πανικό τους είναι να δώσουν επιπλέον ένταση από το master της κονσόλας τους παραμορφώνοντας έτσι την έξοδο της.
Όταν δώσετε παραπάνω gain από το "κανονικό" ακούστε προσεκτικά και σε χαμηλή και σε υψηλή ένταση τον ήχο που βγάζει η κονσόλα σας. Προσπαθήστε να καταλάβετε αν είναι παραμορφωμένος ή όχι. Υπάρχουν κάποιες κονσόλες με "αδύναμες" κάρτες ήχου που για να φτάσετε τα +6 ή +9 db το gain στη φέτα είναι τόσο πολύ που παραμορφώνει η είσοδος του μίκτη. Σ' αυτή την περίπτωση χαμηλώστε το gain τόσο όσο χρειάζεται για να φύγει η παραμόρφωση.
Γενικά να θυμάστε οτι είναι προτιμότερο να δώσετε λίγη επιπλέον ένταση από το master του μίκτη παρά από το gain ή το master της κονσόλας. Αρκεί την "κρίσιμη" στιγμή να το θυμάστε!
Σημείωση: Αν ο συνάδελφος αρέσκεται στο να παίζει με τα CD του να χτυπάνε κόκκινα ή σχεδόν κόκκινα, ΜΗΝ τον ακολουθήσετε. Οι ακροατές σας θα το εκτιμήσουν βαθύτατα!
Posté Wed 18 Jan 17 @ 12:05 pm
Theios Giorgos
PhantomDeejay wrote :
Καλό το άρθρο, αλλά έχω μερικές παρατηρήσεις (ώστε να γίνει καλύτερο)
Αυτό είναι απολύτως "ευπρόσδεκτο", απ' τον καθένα...
PhantomDeejay wrote :
1)
Λες για τα USB cables για παράδειγμα και για την ποιότητα τους. Κανένα "καλό" καλώδιο USB δεν θα διορθώσει την "κακή" επικοινωνία μεταξύ του υπολογιστή και του controller αν οι θύρες είναι χαλαρές είτε στην μία είτε στην άλλη πλευρά.
Λες για τα USB cables για παράδειγμα και για την ποιότητα τους. Κανένα "καλό" καλώδιο USB δεν θα διορθώσει την "κακή" επικοινωνία μεταξύ του υπολογιστή και του controller αν οι θύρες είναι χαλαρές είτε στην μία είτε στην άλλη πλευρά.
Αυτό εννοείται, γι αυτό ακριβώς και ανέφερα: "Βέβαια, η ορθή εφαρμογή των ακροδεκτών εξαρτάται και από τις αντίστοιχες θύρες των συσκευών, κάτι για το οποίο δυστυχώς δεν υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης"...
PhantomDeejay wrote :
Αναφέρεις οτι πρέπει να αποφεύγεται η χρήση USB Hub. Βασικά σε πολλές περιπτώσεις ισχύει το ακριβώς αντίθετο και επιβάλλεται η χρήση USB HUB με αυτόνομο τροφοδοτικό. Αυτό βέβαια είναι κατά περίπτωση, αλλά αρκετοί παλιότεροι controllers για να παίξουν σωστά σε θύρες USB 3.0 απαιτούν την "παρεμβολή" USB 2.0 HUB.
Εδώ, θα αναφέρω ότι απ' όλες τις φορές που έχω παρατηρήσει Mobile Dj να χρησιμοποιεί USB Hub, μόνον μία (και μοναδική) το USB Hub ήταν με αυτόνομο τροφοδοτικό (powered)! Οπότε και επειδή κανένας δεν πρόκειται να μπει στην διαδικασία να προμηθευτεί - χρησιμοποιήσει Powered USB Hub (και ειδικά εάν δεν απαιτείται λόγω Controller), γι αυτό και η όποια παρατήρησή μου...
PhantomDeejay wrote :
Υπάρχει τρόπος να μετατρέψουμε σήμα unbalanced σε balanced και το αντίστροφο χρησιμοποιώντας ένα καλό D.I. Box (Direct Injection Box) είτε παθητικό είτε ενεργό. Κάθε mobile DJ θα έπρεπε να έχει στο βαλιτσάκι του 4-5 D.I. ώστε να μπορεί να συνδεθεί με οποιαδήποτε συσκευή (ή να συνδέσει στην κονσόλα του οποιαδήποτε συσκευή)
Ορθότατη η παρατήρηση και σημαντική παράβλεψή μου στο αρχικό post. Βέβαια, από την θεωρία στην πράξη υφίσταται χάσμα, καθότι αυτό και εάν δεν έχω δει ποτέ μου να χρησιμοποιεί κάποιος. Και πως να το χρησιμοποιήσει άλλωστε, όταν δεν ενδιαφέρεται να μάθει πριν παίξει...
PhantomDeejay wrote :
3)
Για το ρεύμα:
Πριν καταφύγουμε στο να "κόψουμε" την γείωση οποιαδήποτε συσκευής καλό είναι να δοκιμάσουμε πρώτα άλλες λύσεις. Μια από αυτές τις λύσεις είναι η χρήση D.I. όπου τα περισσότερα έχουν και την δυνατότητα να κάνουν Ground Lift. 9 στις 10 περιπτώσεις αυτό εξαφανίζει το πρόβλημα με τον θόρυβο από ground loops.
Μια άλλη λύση είναι να δοκιμάσουμε να πάρουμε ρεύμα από άλλη παροχή (άλλη πρίζα) ώστε να σπάσουμε το βρόχο.
Αν όλα αυτά αποτύχουν τότε και μόνο τότε "κόβουμε" την γείωση και ΠΟΤΕ ΜΑ ΠΟΤΕ σε συσκευή με μεταλλικό περίβλημα.
Για το ρεύμα:
Πριν καταφύγουμε στο να "κόψουμε" την γείωση οποιαδήποτε συσκευής καλό είναι να δοκιμάσουμε πρώτα άλλες λύσεις. Μια από αυτές τις λύσεις είναι η χρήση D.I. όπου τα περισσότερα έχουν και την δυνατότητα να κάνουν Ground Lift. 9 στις 10 περιπτώσεις αυτό εξαφανίζει το πρόβλημα με τον θόρυβο από ground loops.
Μια άλλη λύση είναι να δοκιμάσουμε να πάρουμε ρεύμα από άλλη παροχή (άλλη πρίζα) ώστε να σπάσουμε το βρόχο.
Αν όλα αυτά αποτύχουν τότε και μόνο τότε "κόβουμε" την γείωση και ΠΟΤΕ ΜΑ ΠΟΤΕ σε συσκευή με μεταλλικό περίβλημα.
Συμφωνώ απόλυτα, με την βασική διαφορά ότι εγώ αναφέρθηκα αποκλειστικά και μόνον στην γείωση του τροφοδοτικού του laptop...
PhantomDeejay wrote :
4)
Ο τρόπος βαθμονόμησης και σύνδεσης μιας κονσόλας σε ένα άλλο μίκτη διαφέρει κατά περίσταση όπως ανέφερες, αλλά υπάρχει μια μεγάλη ένσταση:
Ανάλογα με τον controller μπορεί να χρειαστεί να πειράξουμε και το gain του καναλιού στο οποίο συνδεόμαστε (και το οποίο εσύ το καρφώνεις στο 0)
Και εξηγώ:
Θέλουμε η κονσόλα να παίζει με όσο το δυνατόν μεγαλύτερο dynamic range και καλύτερο SNR (Signal to Noise Ratio)
Αυτό επιτυγχάνεται όταν η κονσόλα παίζει κοντά στα δικά της 0db
Έτσι λοιπόν ρυθμίζουμε πρώτα την κονσόλα να παίζει κοντά στα 0db, στην συνέχεια το gain του καναλιού στο οποίο στέλνουμε σήμα ώστε το σήμα να είναι σε "παρόμοια επίπεδα" με τις υπόλοιπες πηγές, και τέλος το master.
Ο τρόπος βαθμονόμησης και σύνδεσης μιας κονσόλας σε ένα άλλο μίκτη διαφέρει κατά περίσταση όπως ανέφερες, αλλά υπάρχει μια μεγάλη ένσταση:
Ανάλογα με τον controller μπορεί να χρειαστεί να πειράξουμε και το gain του καναλιού στο οποίο συνδεόμαστε (και το οποίο εσύ το καρφώνεις στο 0)
Και εξηγώ:
Θέλουμε η κονσόλα να παίζει με όσο το δυνατόν μεγαλύτερο dynamic range και καλύτερο SNR (Signal to Noise Ratio)
Αυτό επιτυγχάνεται όταν η κονσόλα παίζει κοντά στα δικά της 0db
Έτσι λοιπόν ρυθμίζουμε πρώτα την κονσόλα να παίζει κοντά στα 0db, στην συνέχεια το gain του καναλιού στο οποίο στέλνουμε σήμα ώστε το σήμα να είναι σε "παρόμοια επίπεδα" με τις υπόλοιπες πηγές, και τέλος το master.
Σύμφωνοι, αλλά εάν ο Dj Controller δεν διαθέτει βαθμονομημένα Leds (και είναι αρκετοί αυτοί οι οποίοι δεν διαθέτουν) και στο χώρο που καλείται να παίξει δεν υφίσταται άλλη πηγή (π.χ. Cd Player) σύγκρισης, δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε που ακριβώς αντιστοιχούν τα 0db εξόδου του. Γι αυτό ανέφερα και την συγκεκριμένη διαδικασία, όπου βασίζεται στα Leds του Mixer (οι οποίοι στην πλειοψηφία των περιπτώσεων διαθέτουν βαθμονόμηση). Βέβαια, σε αυτή την περίπτωση, όνως μπορεί να μην εκμεταλευτούμε πλήρως το Dynamic Range ή το SNR, αλλά, από το να setάρουμε με βάση το χρώμα από τα εκάστοτε Leds του Controller, αυτό που ανέφερα είναι σαφώς γενική - καλύτερη - πιο "ασφαλής" επιλογή...
Εν κατακλείδι, Phantom σε ευχαριστώ πολύ για τις παρατηρήσεις - σημειώσεις σου, οι οποίες είναι πάντα "ευπρόσδεκτες". Απλά, να αναφέρω ότι κατά την σύνταξη του άρθρου, προσπάθησα να είμαι λίγο πιο "ρεαλιστής", γνωρίζοντας προκαταβολικά (και από πρώτο χέρι) ότι (καλώς ή κακώς) αρκετοί DJs αδιαφορούν ακόμη και για την προμήθεια ενός "καλού" καλωδίου USB, πόσο μάλλον για ένα Powered USB Hub ή ένα Direct Injection Box. Γι αυτό ακριβώς και οι όποιες απλές - "εμπειρικές" μου προτάσεις - "λύσεις"...
Posté Wed 18 Jan 17 @ 1:06 pm